Benim Gözümden Dünya / Albert Einstein Part 5

Yüksek kültürün yeşermek için pek çok karmaşık koşula ihtiyaç duyan hassas bir çiçek olduğunu ve ancak çok az yerde, belli dönemlerde filizleneceğini hatırlamak gerekir. Filizlenmesi için öncelikle toplumun bir kesiminin geçim derdiyle doğrudan ilgisi olmayan şeylerle uğraşmasını mümkün kılacak belli bir refah düzeyi gereklidir. İkinci olarak, bu sınıfın hayatını sürdürebilmesi için, temel ihtiyaçları üreten diğer sınıfların benimsediği, kültürel değer ve başarılara karşı saygılı bir ahlaki geleneğe ihtiyaç vardır.

Cederström’e cevap

Paranın değerindeki dalgalanmaların yanılmıyorsam Keynes’in çok önceleri önerdiği gibi altın standardı yerine, tüketim koşullarına göre seçilmiş belirli tip mallara dayanan bir standardın belirlenmesi yoluyla önlenmesi gerektiği görüşünüzü paylaşıyorum. Bu sisteme geçilmesiyle beraber, eğer devletin bu şansı rasyonel bir şekilde kullanacağına gerçekten inanırsak, mevcut parasal durumda belli bir ‘enflasyona’ razı olmak mümkün olabilir.

Devletin sınırlayıcı ve düzenleyici bir güç olarak işe yarayacağı görüşüne yakınım. Devlet, işçiler arasındaki rekabetin sağlıklı sınırlar içinde tutulmasını, tüm çocuklara adamakıllı gelişme şansının verilmesini ve ücretlerin üretilen malların tüketilmesini sağlayacak kadar yüksek tutulmasını sağlamalıdır. Fakat düzenleyici fonksiyonun kesin etkiye sahip olabilmesi için, sizin de dediğiniz gibi, önlemlerin bağımsız uzmanlar tarafından nesnel bir biçimde düzenlenmesi gerekir.

Daha önceki nesiller entelektüel ve kültürel ilerlemeye, atalarının emeğinden kendilerine miras kalan, onlar için hayatı daha güzel ve daha rahat kılan bir şey olarak bakıyorlardı. Ancak bu dönemde yaşanan felaketler bize bunun vahim bir yanılsama olduğunu gösteriyor. İnsanlığın bu mirasının bir bela değil nimet olabilmesi için çok fazla çaba göstermemiz gerekiyor. Daha öncekileri, bir kişinin toplumun saygı gören bir üyesi haline gelebilmesi için benmerkezcilikten bir ölçüde kurtulmuş olması yeterliyken, bugün ulus ve sınıf merkezcilikten de kurtulması gerekiyor. Ancak böyle bir düzeye ulaştığı zaman insanlığın iyileşmesine katkıda bulunabilir.

Zorluklar ve engeller bir toplum için önemli bir sağlık ve güç kaynağıdır.